(van alles zelf doen tot alles laten doen)
Heb je schrijfplannen of ben je een boek aan het schrijven? Dan is het een goed idee om je nu al te verdiepen in het uitgeven ervan. Want er is veel te kiezen: in eigen beheer of via een (kwaliteits)uitgever, drukken in oplage of printen op aanvraag (POD). Of kies je liever voor alleen digitaal? Wat past bij jou?
Wanneer je het hebt over het uitgeven van je boek, gaat het om het hele proces van manuscript tot gedrukt boek. Ook de marketing en verkoop van het boek horen daarbij. Lange tijd was het uitgeven van een boek voorbehouden aan uitgevers. Maar sinds begin van deze eeuw is daar heel veel in veranderd. Door onder meer de opkomst van internet, digitaal lezen en nieuwe druk- en printtechnieken is het voor schrijvers steeds gemakkelijker geworden om zelf hun werk te publiceren. Bovendien is er een breed scala aan online uitgevers en dienstverleners opgekomen.
Dit zijn de keuzes die je hebt:
Gevestigde kwaliteitsuitgever
Nog vaak het ideaalbeeld van schrijvers. Een bekende uitgeverij die jouw boek uitgeeft en alles voor je regelt én betaalt: redactie, correctie, vormgeving, verkoop en promotie. Omdat zo’n uitgeverij de investering in je boek wil terugverdienen, brengt ze het zo goed mogelijk op de markt. Daarmee hebben deze uitgevers hun naam gevestigd, ze zijn een kwaliteitslabel richting boekhandel en pers.
Dat klinkt natuurlijk geweldig, maar er zijn ook minpunten: een hoge drempel (ze geven maar een fractie uit van alles wat ze aan manuscripten binnenkrijgen), een lange aanloop (het duurt vaak een hele tijd voor je boek verschijnt) en een beperkte zeggenschap van de schrijver over dit alles.
TIP – Wil je een kwaliteitsuitgever overtuigen van jouw manuscript? Stuur dan een publicatievoorstel.
Eigen beheer (met of zonder oplage)
Dit is zo ongeveer het tegenovergestelde van de eerste mogelijkheid: je regelt alles zelf, van redactie tot verkoop. En je investeert in je boek. Het kan je financieel veel opleveren, maar je moet wel weten waar je aan begint! Zeker als je kiest voor het drukken van een grotere oplage. Hoe voorkom je dat je blijft zitten met een zolder vol onverkochte boeken?
Dankzij alternatieve productiemethoden zoals printing on demand (een boek wordt pas geprint en ingebonden als het besteld is) kun je tegenwoordig met veel minder risico in eigen beheer uitgeven. Maar het printen van enkele exemplaren is in verhouding uiteraard nog altijd duurder dan het drukken van heel veel ineens.
Digitaal publiceren (e-book)
De makkelijkste manier om in eigen beheer uit te geven, is in de vorm van een e-book. Je maakt geen kosten voor drukken, distributie en opslag. Je kunt je boek bovendien zelf bij grote e-bookwinkels aanbieden, zoals KOBO, iBookstore en Amazon. Bedenk wel dat het lezerspubliek veel kleiner is dan voor gedrukte boeken en dat je de verkoopprijs niet te hoog kunt maken.
Het marktaandeel van e-books is vele malen kleiner dan van gedrukte boeken. Wel biedt digitaal publiceren extra marketingmogelijkheden. Zo kun je lezers met actieve links extra materiaal op je website aanbieden.
Sinds enkele jaren zijn abonnementsmodellen voor digitaal lezen flink in opkomst. Je houdt misschien iets minder over dan bij directe verkoop, maar je bereikt zo wel een veel grotere lezersgroep.
Selfpublishingplatform
Kies je voor eigen beheer, dan is er een groot aanbod aan bedrijven die je daarbij kunnen helpen, de zogenoemde selfpublishingplatformen. Je zorgt zelf voor de redactie en vormgeving (of maakt gebruik van hun geautomatiseerde boekopmaak) en deze partijen zorgen dat het boek via printing on demand beschikbaar komt. De kosten zijn gering, vaak zelfs nul, maar je betaalt flink als je je eigen boeken inkoopt. Er bestaan vele varianten. Tot de bekendste behoren Lulu, Pumbo, Mijnbestseller en Brave New Books.
Internetuitgever
Een internetuitgever geeft uit zonder oplage (via printing on demand) en verkoopt het boek namens de schrijver via een eigen website en soms ook (betaald) via het CB (Centraal Boekhuis). Je betaalt weinig tot niets voor het uitgeven, maar deze partijen stellen daar vaak andere verplichtingen tegenover. Extra diensten zoals redactie en het maken van een e-book kun je vaak tegen betaling afnemen. De bekendste is Boekscout.
Dienstverlenende uitgeverij
De dienstverlenende uitgeverij biedt in grote lijnen hetzelfde als een reguliere kwaliteitsuitgeverij, maar dan als dienst. Daar betaal je dus voor. Veel van deze uitgevers kijken kritischer naar inhoud en vorm dan internetuitgevers en denken mee over de commerciële mogelijkheden, wat je boek ten goede komt. De aanpak en de tarieven verschillen per uitgever. En omdat je zelf in je boek investeert, krijg je in verhouding een hoger percentage uit de verkoop.
50/50-uitgeverij
Deze uitgeverijen kwalificeren zich als traditionele kwaliteitsuitgevers, maar pakken het iets anders aan. Ze delen het financiële risico van de uitgave met de schrijver. Jij investeert dus de helft van de totale productiekosten (redactie, vormgeving, druk- en promotiekosten) en krijgt in ruil daarvoor de helft van de verkoopopbrengst. De investering is hoog (vaak wel 5000 euro), maar is vrij zeker terug te verdienen, want ook de uitgever wil minimaal zijn kosten eruit hebben.
Crowdfunding
Het idee: vind mensen die in jouw boek willen investeren. Heb je er genoeg, dan kun je zonder financieel risico je boek uitgeven. Je kunt zelf een crowdfundingcampagne opzetten of via een platform zoals Voordekunst.nl organiseren. Er zijn ook dienstverlenende uitgevers die deze optie bieden. Crowdfunding is niet alleen handig om de financiering van je boek rond te krijgen, het is ook een ideale manier om al vroegtijdig je boek te promoten.
Wil je meer weten over de mogelijkheden om je boek uit te (laten) geven? Welke keuze voor jouw boek het beste is? Hoe je een traditionele uitgever interesseert? Of hoe je het beste in eigen beheer uitgeeft? Meld je aan voor onze wekelijkse tips en kom naar onze masterclass Wie geeft mijn boek uit?
Door: Suzanna van der Laan