Geef je zelf je boek uit en wil je er ook een audioversie van? Dan zit je mogelijk met allerlei vragen. Want hoe pak je zoiets aan? Zelf inspreken op je laptop levert vaak geen goede kwaliteit op en kost enorm veel tijd. En heb je eenmaal een luisterboek gemaakt, dan is de vraag: hoe verkoop je het?
We spraken erover met Koen van Huijgevoort, eigenaar van Audiobook Factory (een productiebedrijf voor audioboeken) en ook zelf uitgever van audioboeken.
Een luisterversie van hun boek, dat is voor veel non-fictieschrijvers een mooie aanvulling op hun aanbod en creëert een groter bereik. Dat las je onder meer in de blog Een luisterboek maken: een goed idee? Maar hoe doe je dat? Voor Koen van Huijgevoort is het dagelijks werk. Hij startte in 2015 met een productiebedrijf voor luisterboeken, Audiobook Factory, dat jaarlijks zo’n vijfhonderd luisterboeken produceert voor uitgeverijen. Sinds 2017 geeft hij ook luisterboeken uit via zijn uitgeverij Bookora.
Audio is zijn vak. Ooit begonnen als dj bij Radio 10 en inspreker voor Dedicon, de uitgever van boeken voor de blindenbibliotheek, waagde hij in 2015 de sprong naar het zelfstandig ondernemerschap. In een tijd dat de markt voor audioboeken nog nauwelijks bestond.
1. Hoe gaat het maken van een luisterboek in zijn werk?
“We beginnen met de casting, waarbij we kijken wat voor soort boek het is, wat de doelgroep is en welke stem daarbij past. Wij selecteren drie stemacteurs waaruit de auteur of uitgever kan kiezen. Meestal zit daar wel een juiste bij. Een auteur kan ook zelf een voorstel doen. Sommige auteurs willen hun boek zelf inspreken. Voorwaarde is dan wel dat de auteur een goede voorleesstem heeft. We coachen schrijvers daarbij en bieden begeleiding in de vorm van een online cursus. Schrijvers van non-fictieboeken hebben vaak ook ervaring als spreker, toch is dat geen garantie dat het werkt bij een audioboek. De connectie met de toehoorders ontbreekt en dat ben je als spreker toch gewend.
Is de voorselectie gedaan? Dan begint de productie, die verloopt in een aantal stappen. Eerst het voorlezen in de studio, dan het monteren en produceren, tot slot het naluisteren om storende bijgeluiden of leesfoutjes op te sporen en deze herstellen, bijvoorbeeld door enkele passages opnieuw in te spreken. Het totale proces duurt meestal vier tot zes weken.”
2. Hoe ziet het verdienmodel van een luisterboek eruit?
“De verdiensten van audioboeken zijn niet te vergelijken met gedrukte boeken. Luisterboeken worden vooral via streamingdiensten beluisterd, als uitgever krijg je betaald per beluisterde minuut. Hoe langer iemand luistert, hoe hoger de opbrengst.
Bedenk dat voor non-fictieauteurs het bereik waarschijnlijk belangrijker is dan de opbrengst. Een lezer kan via een abonnement heel laagdrempelig kennismaken met nieuwe boeken en nieuwe auteurs.
Over welke aantallen ik dan spreek? Als ik kijk naar de streams en verkopen bij Bookora, dan gaat het gemiddeld om vijfhonderd tot duizend per jaar. Sommige goedlopende titels tweeduizend per jaar, maar er zijn er ook met veel minder. Afhankelijk van het model bij de uitgeverij varieert de halfjaarlijkse uitkering van enkele tientallen euro’s tot enkele honderden euro’s.”
3. Is ieder boek geschikt als audioboek?
“Ja, bijna ieder boek is geschikt. Het wordt wel complexer als er bijvoorbeeld veel diagrammen en visuals in staan die we moeten ‘voorlezen’. Meestal komen we er wel uit. Steeds vaker zie je ook dat de visuals daarnaast online worden aangeboden. Zo’n link met extra online content biedt bovendien extra marketingmogelijkheden voor de auteur.
Alleen bij boeken die zo sterk visueel zijn dat dat niet meer te vertalen is, bijvoorbeeld het boek Business Model Canvas, heeft het geen zin een audioversie te maken. Maar bij de meeste beeldrijke boeken komen we er goed uit.”
4. Wat moet een auteur of uitgever aanleveren?
“We vragen om het binnenwerk als pdf aan te leveren, dus geen papieren versie, zodat de pagina’s onder elkaar staan en een stemacteur achter elkaar door kan lezen. We lezen in de studio vanaf een tablet in principe alle teksten van begin tot eind, behalve informatie zoals de colofon. Maar steeds vaker kiezen we ook de insteek van een podcast, waarbij we het boek als een doorlopend verhaal vertellen en de tussenkoppen overslaan. Dat is prettiger voor een luisteraar, die kan lekker doorluisteren.
Een luisterboek krijgt in principe hetzelfde coverontwerp als het gedrukte boek, alleen wordt het vierkant. Vaak moet het ontwerp wat worden aangepast om titels beter leesbaar te maken – online zijn de covers vooral als thumbnail te zien.
Veel uitgevers maken gebruik van het Luisterhuis van het CB om de audioboeken aan te bieden aan verkopers en platformen. Gebruikelijk is om de hoofdstukken in losse mp3’s aan te leveren of als capturized mp3, dat zijn losse mp3-bestanden samengevoegd in een overkoepelend mp3-bestand. Daarnaast is er een audiosample nodig – het inkijkhoofdstuk voor het luisterboek zo te zeggen. We kunnen dit allemaal aanleveren of voor uitgevers regelen.”
5. Hoe schat je de marktkansen in?
“Goede verkopen van het gedrukte boek geven helaas weinig garantie voor het audioboek. Er is geen duidelijke correlatie. Soms lopen audioboeken heel goed, terwijl het gedrukte boek moeizaam verkoopt. En soms ook andersom.
Wat we wel duidelijk zien: als een auteur zichtbaar is en het papieren boek goed promoot, dan heeft dat direct invloed op de verkoop van het luisterboek. Bij alle audioboeken die we bij Bookora hebben uitgegeven, is een duidelijk verband te zien tussen de verkopen en de inspanningen van de auteur.
Ook uitgevers zijn steeds meer bezig met multimediaal uitgeven: dus content aanbieden op zo veel mogelijk manieren. Dit vergroot de zichtbaarheid en bekendheid van een titel en een auteur. En dat is wat je uiteindelijk wilt: een totaalconcept neerzetten.
Daarom is mijn tip aan non-fictieauteurs die een audioboek willen uitgeven of laten uitgeven: denk goed na over hoe het audioboek je totale marketingconcept kan aanvullen. Dan is het een mooie toevoeging aan je boek én je business.”
Door: Suzanna van der Laan
