Famous last words, het is een begrip. Wie vlak voor zijn dood nog een bijzondere uitspraak doet, schrijft daarmee geschiedenis. Ook de laatste woorden in boeken kunnen een onvergetelijke indruk achterlaten bij de lezer. Denk maar aan Anne Frank, die haar dagboek eindigde met: “Ondanks alles geloof ik in de innerlijke goedheid van de mens.”
Wat worden de laatste woorden in jouw boek? Ontstaan ze ‘toevallig’ omdat je simpelweg klaar bent met wat je wilde zeggen? Of kies je ze heel bewust als afsluiting? We trokken tien non-fictieboeken uit de kast voor inspiratie.
Acquireren is een werkwoord – Hoe je klanten werft in een veranderende salespraktijk
Schrijf je een boek, dan is het belangrijk om je af te vragen: wat is het resultaat voor de lezer? Want die koopt natuurlijk alleen een boek als hij er ook wat aan heeft. Marcel Hoefman herinnert zijn lezer er nog een keer aan in de epiloog van zijn salesboek:
“Ik hoop dat je in dit boek inzichten, ideeën en technieken bent tegengekomen die (…) waardevol voor je zijn. Als je erin slaagt om de vertaalslag naar je eigen salespraktijk te maken, wens en voorspel ik je een ruime toestroom van nieuwe klanten en opdrachten!”
Affiliatemarketing – Praktijkboek voor adverteerders en affiliates
Dit boek sluit af met een kort hoofdstuk ‘Geld verdienen met dit boek’. Auteur Wiebe de Jager zet de lezer met beide benen op de grond door te melden dat het lezen van zijn boek echt niet dé manier is om snel rijk te worden. Maar ook dat je er toch wat mee kunt verdienen. Zijn laatste alinea eindigt met een praktische tip, mét een knipoog naar het onderwerp van het boek:
“Natuurlijk kun je je ook aanmelden voor de partnerprogramma’s van bijvoorbeeld Selexyz.nl, Managementboek.nl of Bol.com, waar dit boek ook in het assortiment is opgenomen.”
En toen ging de bel – De enorme impact van fatale bedrijfsongevallen
Van Laura Brugmans wordt wel gezegd dat ze zo mooi en gevoelig schrijft. In dit boek verhaalt ze over het bedrijfsongeval waarbij haar man om het leven kwam, en over de nasleep ervan. Het laatste hoofdstuk sluit af met een telefoontje van het Openbaar Ministerie, ze krijgt smartengeld toegekend:
“Ik had daar niet op gerekend. Natuurlijk is het welkom. Hiermee kan ik mijn hypotheek verlagen. Maar ik heb er heel wat voor moeten inleveren. Mijn man, mijn maatje!”
Ik switch! – Gids om van carrière te veranderen
“Wilma: ‘Het is nooit te laat om iets alsnog te gaan doen.’”
Dit zijn de laatste woorden in dit boek van Karin Alfenaar en Marijke Heezen. De auteurs halen deze dame aan omdat ze op late leeftijd nog een opvallende carrièreswitch maakte. Het is meteen een oproep aan de lezer om actie te ondernemen. En zo is de cirkel mooi rond.
De liefde bedrijven met de kleren aan
Blanca van den Brand gebruikt de laatste alinea van haar boek om de lezer te wijzen op een ander boek dat ze schreef: 69 – De kunst van het beminnen. Na enkele inleidende zinnen schrijft ze:
“Dus geen nieuwe seksbijbel met 69 standjes, maar wel een zinnenprikkelend boek met 69 adviezen voor een liefdevol 5-sterren-seksleven: niet groots en meeslepend, maar klein en intiem. Want: seksen is een koud kunstje, de liefde bedrijven een hele kunst.”
Met direct daaronder: “Nu verkrijgbaar in de boekhandel”, gevolgd door het ISBN en een website voor meer informatie. Ze zal gedacht hebben: als ik dan toch reclame maak, dan maar meteen goed.
Een leven in boeken
Als je wilt weten wat je echt nog moet lezen, dan is dit een aanrader. Want voor dit boek vroeg journaliste Friedl’ Lesage veertig interessante Vlaamse en Nederlandse lezers naar de boeken die hun leven hebben beïnvloed. Ze eindigt haar boek bijzonder origineel, namelijk met handgeschreven bedankjes van de geïnterviewden, die te gast waren in haar radioprogramma ‘Een leven in boeken’. De laatste pagina is toebedeeld aan Patrick de Witte, die schrijft:
“Beste Friedl’, het was zoals steeds een waar en groot genoegen en ik wacht op de dag dat ik je nog een keer de slappe lach kan bezorgen! XX (pdw)”
Wanneer het op nadenken aankomt, weet ik van geen ophouden
Dat een non-fictieboek niet saai en zakelijk hoeft te zijn, bewijst meestercolumnist A.J. Klei in dit boek. Zijn afsluitende hoofdstuk eindigt met de woorden:
“Doch alle scherts terzijde: laat de dappere, geluidloze strijd tegen de hoest van die tengere groengeschoeide vrouw ons ten voorbeeld strekken. Amen.”
Je ongekende vermogens
Het is niet zomaar de eerste de beste auteur die dit boek schreef, dus hij – de Amerikaan Anthony Robbins – kan zich wat veroorloven. Zijn laatste alinea is er een die je niet snel tegenkomt in een niet-religieus boek van een Nederlandse auteur:
“Ik neem afscheid met een eenvoudige Ierse zegenwens: ‘Moge de weg je tegemoet komen. Moge de wind altijd in je rug blazen. Moge de zon warm op je gezicht schijnen, de regen zacht op je velden vallen, en, totdat we elkaar weer ontmoeten … moge God je zacht in de palm van Zijn hand houden.’ Tot ziens en God zegene jullie.”
Eindigen met een mooie quote is natuurlijk wel een goed idee.
Elke dag je hoofd en inbox leeg
Bij BoekenBusiness zijn we er constant mee bezig: hoe kan een auteur met het boek dat hij schrijft optimaal zijn bedrijf versterken? De laatste woorden in dit boek van Taco Oosterkamp zijn daar een mooi voorbeeld van. Hij vertelt in het afsluitende hoofdstuk over het Domino-pakket, een product dat hij levert. Met een oproep tot actie:
“Stuur gerust een e-mail naar info@meereffect.nl voor meer informatie, of kijk vast op: meereffect.nl/domino.”
Schrijf je boek
En tot slot, als laatste woorden van deze blog, het einde van Schrijf je boek. Auteur Hans Koenen citeert Van Kooten & De Bie:
“Zelfs het langste boek heeft een laatste bladzijde.”
Door: Janneke Sinot
Weet jij al wat de laatste woorden worden van jouw boek? Deel ze dan, in het commentaarveld hieronder, met onze bloglezers. Is je boek al verschenen en heb je niet bewust over die laatste woorden nagedacht? Pak het er dan nog eens bij. Ben je tevreden over je afsluiting? Of zou je het een volgende keer anders doen?
