Boeken verkopen aan de boekhandel, Eveline Hansen heeft er haar vak van gemaakt. En met succes: ze kreeg al zo veel klanten onder uitgevers dat ze recent uitbreidde met een tweede tak: Alpha Boeken. “Het is het allermoeilijkste”, geeft ze gelijk aan. “Je komt als nieuweling niet zomaar binnen. De boekenbranche is een kleine wereld. Uitgevers, commissionairs en boekhandels kennen elkaar. Nu publiceren in eigen beheer zo’n vlucht heeft genomen, zijn er veel nieuwe spelers in het veld. Daarmee is het aanbod zo omvangrijk dat de boekhandel op slot zit. Alleen als je bekend bent kom je nog binnen.
Door de crisis is veel personeel ontslagen en is de werkdruk in de boekhandel flink toegenomen. Tegelijk is het aanbod van traditionele uitgevers gestegen én is er een hele lichting nieuwe uitgevers en eigenbeheerschrijvers bijgekomen. Het kost boekhandelaren gewoonweg veel te veel tijd om een evenwichtige keuze te maken. Dan valt de keuze al snel op bekende schrijvers, of de titels van de bekende uitgevers, omdat er geen financiële rek meer is om risico’s te nemen.”
Wat kunnen schrijvers doen die toch een voet tussen de deur willen krijgen?
“Wil je een kans maken dat boekhandels je boek inkopen, dan moet je je publiciteit op orde hebben. Wanneer er vraag is naar je boek, is er voor de boekhandel een noodzaak je boek aan te schaffen. Is die noodzaak er niet en ben je voor de boekhandel nog onbekend, dan kom je niet ver. Tenzij je een persoonlijke relatie hebt met een boekhandelaar, dan is er nog de gunfactor. Maar daarnaast zijn kwaliteit en publiciteit doorslaggevend.
De boekhandel is ook niet de heilige graal. Als schrijver kun je je rechtstreeks tot de consument richten. Zoek het vooral in online verkoop. Zorg dat je snel wordt gevonden. Weet waar je doelgroep zit, dan kun je met een kleine investering al veel aandacht genereren. Denk aan Facebook, Google AdWords en noem maar op. Wees creatief, dat loont.
Voor uitgevers ligt dat anders, want 80% van alle boekverkoop gaat nog altijd via de boekhandel. Uiteraard niet 80% van alle titels, maar vooral van het topsegment. Ondanks dat moet je boek wél goed verkrijgbaar zijn. Dus zorg dat je boek bij het CB ligt. Zodat het voor boekhandels makkelijk te bestellen is en dat het online goed verkrijgbaar is.”
Kunnen eigenbeheerschrijvers ook zelf een commissionair inschakelen?
“Ik word inderdaad veel gevraagd door schrijvers. Maar het is niet rendabel. Voor mij niet – ik kan niet met maar één titel per klant de boer op – en ook voor auteurs is de investering te groot. Willen schrijvers per se in de boekhandel liggen, dan raad ik ze aan om via een kwaliteitsuitgever hun boek te publiceren.”
Wat loopt momenteel goed? Voor welke boeken is wel ruimte in de schappen?
“Ik zit nu midden in de najaarsaanbieding, dus ik kom weer veel bij boekhandels. Wat ik zie is optimisme: ‘We kunnen weer plussen.’ Die winst is relatief, want er is eerst wel heel veel afgegaan. Maar de boekhandels die er nog zijn, hebben de crisis overleefd en dat brengt rust. Ik merk dat de boekhandel weer breder durft in te kopen. De laatste jaren was de tendens om in te zetten op één of twee toptitels, maar dat is voorbij. Er is weer ruimte voor variëteit. En dat biedt gelukkig weer kansen voor nieuwe schrijvers.
Het beste loopt momenteel de non-fictie. Ik zie groei in algemene non-fictie, kinderboeken, kookboeken en geschiedenis. Dus dat is goed nieuws voor jullie bloglezers!”
Tot slot, heb je nog tips voor schrijvers?
“Ja, een heel belangrijke: neem een goede redacteur! Nog veel te vaak zie ik boeken waar die kwaliteitsslag niet is gemaakt. Zonde! En dan heb ik het niet alleen over de punten en komma’s, maar ook over opbouw en verhaallijn. Zorg dat je een boek van goede kwaliteit aflevert.
Daarnaast is ook het boekomslag essentieel voor goede verkoop. Een mens velt in een fractie van een seconde een eerste oordeel, op basis van het omslag. Dus als dat niet aanspreekt, ben je je klant al kwijt. Mijn tip is anderen erbij te betrekken: vraag advies, vraag de mening van anderen, bijvoorbeeld in online polls. En vraag bijvoorbeeld je lokale boekhandelaar. Die weet ook wat werkt en wat niet. En wie weet komt je boek er dan straks ook te liggen. Dubbele winst.”
Door: Suzanna van der Laan