Vrijwel elk boek in Nederland heeft er een (of meerdere): een NUR-code. Deze driecijferige rubriekscode helpt boekhandels en bibliotheken om boeken op de juiste afdeling te plaatsen of online in de juiste categorie. Sinds enkele jaren zijn er uitgebreidere systemen aan toegevoegd: het wereldwijd gangbare Thema en de BISAC, een uitgebreider Amerikaans systeem.
Wat is voor jou belangrijk om te weten over deze codes wanneer je zelf je boek uitgeeft? Je leest het in deze blog.
NUR
Wat is het?
Zowel in Nederland als in Vlaanderen krijgen boeken sinds 2002 een NUR-code (oudere boeken hebben een NUGI). NUR staat voor Nederlandstalige Uniforme Rubrieksindeling. De code maakt het voor boekhandels en bibliotheken eenvoudig om de boeken onder het juiste genre te plaatsen. En een goed gerubriceerd boek wordt sneller gevonden door de lezer. Daarom is het kiezen van de best passende code ook voor jou als schrijver van belang. De NUR-code zet je in het colofon en gebruik je bij het aanvragen van een ISBN.
Hoe kies je?
De NUR is opgedeeld in een aantal hoofdrubrieken, aangeduid met drie cijfers:
- 000 - Non-boeken algemeen
- 100 - Educatieve uitgaven algemeen
- 200 - Kinderboeken algemeen
- 300 - Literaire fictie algemeen
- 400 - Non-fictie vrije tijd/algemeen
- 500 - Reizen algemeen
- 600 - Non-fictie informatief/professioneel algemeen
- 700 - Theologie algemeen
- 800 - Bedrijfskunde algemeen
- 900 - Sociale geografie algemeen
Schrijf je bijvoorbeeld een managementboek (maar ook andere non-fictiethema’s vallen hieronder), dan kies je voor hoofdrubriek 800, die als volgt is onderverdeeld:
- 800 - Bedrijfskunde algemeen
- 810 - Communicatiekunde algemeen
- 820 - Recht algemeen
- 840 - Onderwijs algemeen
- 850 - Zwangerschap en opvoeding algemeen (populair)
- 860 - Gezondheid algemeen
- 870 - Geneeskunde algemeen
- 890 - Paramedisch algemeen
En onder de eerste subcategorie van deze lijst staat weer:
- 800 - Bedrijfskunde algemeen
- 801 - Management algemeen
- 802 - Marketing
- 803 - Reclame
- 804 - Productie, inkoop, logistiek
- 805 - Bestuurs- en beleidskunde
- 806 - Onderhandelen en vergaderen
- 807 - Personeel en organisatie
- 808 - Leidinggeven, coachen
- 809 - Solliciteren
Handig om te weten
Valt je boek onder meerdere categorieën, dan kies je de belangrijkste (of die waar je het liefst op gevonden wordt). Je kunt je boek ook meerdere NUR-codes meegeven. Dat doe je nadat je een ISBN hebt aangevraagd voor je boek, via jouw account op www.isbn.nl. Daar kun je – naast promotionele gegevens zoals cover en flaptekst – nog extra NUR-codes toevoegen.
De complete lijst met NUR-codes kun je hier downloaden of online inzien via www.boek.nl/nur.
Thema
Wat is het?
Thema is in Nederland en Vlaanderen een nieuw classificatiesysteem dat op termijn de NUR moet vervangen. Het is wereldwijd al langer in gebruik en is veel uitgebreider en daardoor bruikbaarder dan NUR. Vanaf januari 2022 moeten alle nieuwe publicaties die bij het CB worden aangemeld ook een Themacode krijgen.
Thema is – zeker vergeleken met NUR – logischer ingedeeld en bestaat uit drie delen: een onderwerp, een qualifier en een nationale extensie. Een qualifier is een trefwoord dat je aan een onderwerp toevoegt uit een van de zes categorieën: locatie, taal, periode, educatief doel, interesse of stijl. Typisch land- of streekgebonden onderwerpen krijgen nog een nationale extensie. Een Themacode voor je boek vind je op ns.editeur.org/thema/nl.
Je kunt per boektitel meerdere Themacodes opgeven, waarbij er altijd één als hoofdcode geldt.
Hoe kies je?
Er zijn 25 hoofdonderwerpen, vergelijkbaar met NUR, die gecodeerd zijn met een letter (A tot en met Y) en nog 6 qualifiers met een cijfercodering (1 tot en met 6). Klik je op een hoofdonderwerp, dan kom je in een lijst met subonderwerpen. Zo staat er onder code K - Economie, Financiën, Bedrijf en Management deze onderverdeling:
- KC Economie
- KF Financiën en boekhouding
- KJ Bedrijfsmanagement
- KN Industrie en industriële wetenschappen
Onder KJ – Bedrijfsmanagement vind je vervolgens een lijst met ruim twintig deelonderwerpen zoals:
- KJH Ondernemerschap
- KJK Internationaal ondernemen
- KJM Management en managementtechnieken
- KJS Verkoop en marketing
Op een aantal kun je nog verder inzoomen tot op een vierde niveau. Daarnaast kun je nog extra qualifiers toevoegen aan de code.
TIP: Is jouw boek verkrijgbaar bij het CB? Klik bij het instellen van een Themacode op de knop ‘suggesties op basis van titelgegevens’ voor een lijst met voorgestelde Themacodes.
BISAC
Wat is het?
BISAC staat voor Book Industry Standards and Communications. Het is een uitgebreide onderwerpcodering die gebruikt wordt op de Amerikaanse markt en sinds 2017 ook is toegevoegd aan de metadata van boeken (titelinformatie) bij het CB. Er verschijnt jaarlijks een nieuwe codelijst, die is te raadplegen op bisg.org/page/BISACEdition.
Hoewel de BISAC-code nog geen standaard is in Nederland en Vlaanderen, maken met name grote webshops zoals bol.com er gebruik van om hun aanbod in te delen.
Hoe kies je?
Het voordeel van de BISAC is dat de lijst veel uitgebreider is dan die van de NUR en boeken dus veel specifieker zijn gerubriceerd. Zo beslaat de BISAC-lijst al meer dan vijftig hoofdcategorieën. Onder bijvoorbeeld Business & Economics vind je vervolgens meer dan tweehonderd subcategorieën, zoals:
- BUS025000 BUSINESS & ECONOMICS / Entrepreneurship
- BUS115000 BUSINESS & ECONOMICS / Freelance & Self-Employment
- BUS071000 BUSINESS & ECONOMICS / Leadership
- BUS041000 BUSINESS & ECONOMICS / Management
- BUS046000 BUSINESS & ECONOMICS / Motivational
- BUS060000 BUSINESS & ECONOMICS / Small Business
- BUS088000 BUSINESS & ECONOMICS / Time Management
- BUS109000 BUSINESS & ECONOMICS / Women in Business
Heb je een of meer toepasselijke codes gevonden? Dan vermeld je die in het colofon van je boek. Wanneer je je boek bij het CB aanmeldt, heb je ook de optie om BISAC-codes aan je boek te koppelen.. Heb je geen CB-aansluiting? Om het de online boekhandel makkelijker te maken je boek te rubriceren, kun je op www.isbn.nl wel trefwoorden toevoegen aan je ISBN-registratie.
NUR, Thema of BISAC?
Met het grote aanbod aan boeken is een goede online vindbaarheid van je boek van groot belang. Thema en BISAC zijn daarbij het meest functioneel. Toch kun je het voorlopig nog niet zonder een NUR-code stellen. Het valt niet altijd mee om een passende NUR-code te vinden voor je boek, maar aangevuld met een of meerdere Thema- en BISAC-codes zal je boek goed gecategoriseerd en sneller door lezers gevonden worden.
Vlaamse auteur? Denk aan het Wettelijk Depotnummer!
Ben je auteur in Vlaanderen? Dan moet je met nog een nummer rekening houden: het Wettelijk Depotnummer. Een depotnummer is de code die een boekenuitgever in België verplicht is voor of achter in een boek te plaatsen. Het aanbrengen van deze code maakt deel uit van de wettelijke depotplicht. De KBR (de Koninklijke Bibliotheek van België) beheert dit depot.
Ook wanneer je als auteur zelf je boek uitgeeft in België, ben je dit verplicht. Normaal bestaat de code uit de letter ‘D’, gevolgd door het jaar van uitgave, het toegekende uitgeversnummer en het volgnummer van de publicatie in het register van de uitgever. Bijvoorbeeld: D/2021/14.289/1. Auteurs die in eigen beheer uitgeven, hoeven geen uitgeversnummer aan te vragen en vervangen het uitgeversnummer en het volgnummer door de voornaam en naam van de auteur, gevolgd door het woord ‘uitgever’. Bijvoorbeeld: D/2021/Jan Schrijver, uitgever.
Vervolgens moet je een depotverklaring indienen. Dat kan via www.wettelijkdepot.be. Maak een account aan, voer de gewenste informatie in en stuur na verschijnen een exemplaar van je boek op. E-books voeg je ook toe op de site. Je mag ook een verklaring op papier meesturen (in tweevoud) met het boek. Zie voor meer informatie: www.kbr.be.
Door Suzanna van der Laan
Deze blog verscheen 4 november 2021 en is op 24 maart 2022 volledig geactualiseerd en aangevuld.
