Hoe je een goed managementboek schrijft? Daar weten wij bij BoekenBusiness natuurlijk alles van. Maar wij zijn niet de enigen. Ook een uitgever van managementboeken weet van de hoed en de rand. Of misschien beter: van de inhoud en de kaft. Geerhard Bolte van uitgeverij Haystack is zo iemand. We spraken hem over zijn nieuwe boek: Zo schrijf je een goed managementboek. Een aanrader voor professionals met visie en schrijfambities.
Fotografie: Levin den Boer
Schrijf dat boek. Nu!
Stiekem ben ik al een tijdje fan van Geerhard. Gewoon, omdat hij zo’n heerlijke schrijfstijl heeft. En omdat hij een kei is in het bedenken van originele invalshoeken en sterke metaforen. Als uitgever met een enorme staat van dienst beschikt hij bovendien over veel praktijkvoorbeelden. Het is dan ook een traktatie om zijn boek te lezen. De eerste quote die je als lezer tegenkomt, triggert direct: “Makkelijk lezen is verdomd hard schrijven.” Als ondernemer met schrijfambities zou je door dit citaat van Nathaniel Hawthorne gedemotiveerd kunnen raken. Maar dat probleem lost zich vanzelf op als je de inleiding leest, die als titel meekreeg: “Schrijf dat boek. Nu!” Hier blijkt de liefde van Geerhard voor boeken, in het bijzonder het managementboek. Twijfel je nog over het schrijven van een boek? “Je bent stom als je het niet doet”, zegt Geerhard. “Ik heb nog nooit een auteur ontmoet die er spijt van heeft dat hij een boek heeft geschreven.”
Meer autoriteit dan met een maatpak
“Je eigen boek, dat is iets magisch”, schrijft Geerhard in de inleiding. “Plotseling houden mensen de deur voor je open, vragen je om een handtekening en staren je verliefd na als je weer doorloopt. Zo voelt het tenminste. Mensen zijn nog steeds onder de indruk als je een boek blijkt te hebben geschreven. Je zit nooit meer verlegen om een praatje tijdens een verjaardag en de directeur aan wie je jouw training wilt verkopen, zet vol vertrouwen zijn handtekening. (…) Als je boek eenmaal is verschenen, zul je merken dat jouw naam op de omslag je een autoriteit oplevert die je met geen auto of maatpak kunt bereiken.” Hij laat weten dat schrijvers vrijwel zonder uitzondering vertellen dat hun status als auteur veel zakelijke voordelen heeft. “Ze worden uitgenodigd voor een presentatie, collega’s nemen hen meer dan ooit serieus en klanten luisteren met ontzag naar hun mening. Dat komt hun carrière en hun reputatie altijd ten goede.”
Kies een originele invalshoek
Ben je er eenmaal van overtuigd dat jouw boek er moet komen, dan moet je het natuurlijk nog schrijven ook. Precies daarvoor geeft Geerhard volop tips in Zo schrijf je een goed managementboek. De drie belangrijkste taken voor jou als auteur: vind een scherpe invalshoek, zet een goede structuur neer en schrijf alles zo aantrekkelijk mogelijk op. “Het gaat het meeste mis met de invalshoek”, vertelt Geerhard, die van huis uit journalist is. “Als er brand uitbreekt, kun je verslag doen van de brand. Maar dat doet iedereen al. Je kunt ook dat huilende kind interviewen dat haar poppen is kwijtgeraakt in de brand. Dat is een originele invalshoek. Zo kun je voor een boek over verandermanagement een flinke stapel boeken doorlezen, de info herkauwen en jouw visie op het onderwerp beschrijven. Maar je kunt jezelf ook opsluiten, heel lang naar het plafond staren en denken: wat is er nou ánders aan mijn visie op verandermanagement? Dan worden de pareltjes geboren.”
Zet tot in detail de structuur neer
Ook met de structuur ziet Geerhard het vaak misgaan bij auteurs. “In Nederland blinken we helaas niet uit in het ambachtelijke aspect van schrijven. In andere landen, met name de Angelsaksische, moet je op de middelbare school om de haverklap essays en opstellen schrijven. Dat doen we hier niet. Een structuur opzetten voor een boek vinden veel mensen dan ook lastig. Ze bedenken acht hoofdstukken en gaan dan typen. Maar wat je moet doen, is een logische structuur bedenken en die heel gedetailleerd uitwerken. Vooral om mogelijk te maken dat je op dinsdagavond kunt denken: ik heb nu twee uur de tijd, dus vanavond schrijf ik subparagraaf 7.3.2 en die gaat over de fietsbel. Dan schrijf je een tekst over de fietsbel en denk je daarna: wauw, goed gedaan!”
Schrijf alles aantrekkelijk op
Het derde advies dat Geerhard voor je heeft: schrijf alles aantrekkelijk op. “Dit is veruit het moeilijkste. In het managementboekenwereldje zijn veel auteurs niet zo ervaren met schrijven.” Gelukkig biedt zijn boek volop tips om toch tot een lekker leesbare tekst te komen. Van het gebruiken van beeldende taal tot het schrappen van bijwoorden. “De beste zinnen zijn fitte zinnen”, schrijft Geerhard op pagina 114. “Ze hebben conditie omdat je ze minutenlang door je hoofd hebt laten rennen voordat je ze opschreef. Ze zijn sterk omdat ze geen grammetje vet bevatten maar wel gespierde zelfstandige naamwoorden en werkwoorden.” Hij raadt aan om onnodige woorden te schrappen en de lezer niet vet te mesten met lange zinnen. Muziek in je tekst brengen, dat is wat je als schrijver te doen staat. Inspirerende voorbeelden helpen daarbij, dus leg gerust een stapel boeken op de hoek van je bureau en kijk de kunst af bij de grote schrijvers.
Pas op voor jaknikkers
Ben je verzekerd van een bestseller als je deze drie belangrijke adviezen van Geerhard opvolgt? Nee, natuurlijk niet. Wel is het een gedegen basis voor een goed managementboek … dat je misschien bij Haystack kunt uitgeven. Een sterk publicatievoorstel is dan een goede start. Ook belangrijk in het hele schrijf- en uitgeefproces dat voor je ligt: kritische mensen om je heen verzamelen. “Mensen die – en dat kan op een vriendelijke manier – de advocaat van de duivel spelen”, legt Geerhard uit. “Te veel auteurs verzamelen allemaal jaknikkers om zich heen: collega’s bijvoorbeeld en hun partner. Deze laatste noemen ze dan standaard hun meest kritische meelezer. Nou, forget it! Juist professionele begeleiders kunnen je ontzettend goed helpen. Daar wordt je boek echt veel beter van.”
Tot slot nog een waarschuwing van Geerhard aan ondernemers en professionals met (vage) schrijfplannen: “Ben je van plan een boek te schrijven? Doe het dan ook. Als je het niet probeert, heb je spijt tot je laatste ademzucht.”
Door: Janneke Sinot
Wil je meer inspiratie voor originele invalshoeken? Neus eens rond op de website van uitgeverij Haystack. Daar kun je dan meteen Geerhards boek bestellen.
Meer schrijftips? Lees ook deze blogs:
- Tien tips voor een lekker leesbaar boek
- Stijltip: schrijf beeldend en concreet
- Twintig snelle tips voor betere teksten
- Metaforen – voor een pakkende, levendige tekst
- Tien tips voor een betere tekst