De toekomst van het e-book? Liever spreken we van de digitale ontwikkelingen in het boekenvak, zo werd duidelijk tijdens het jaarlijkse e-bookevent dat het CB eind november hield. De voornaamste conclusie? Er komt meer aanbod voor de consument, maar het is onduidelijk wat uitgever en schrijver eraan overhouden. Een overzicht:
Adaptive learning
In onderwijsland is adaptive learning de toekomst, als we Johan Neys van de Amerikaanse educatieve uitgever McGraw-Hill mogen geloven. Daarbij staan de leerlingen en hun resultaten centraal. Een adaptief systeem analyseert de kennis van de leerling en biedt de inhoud vervolgens op maat aan. Geen eindeloze hoeveelheid oefenopgaven over al bekende lesstof dus. De voordelen spreken voor zich volgens Neys: “Een grondige voorbereiding van de leerlingen op de les, gelijkstellen van het kennisniveau van de hele klas, (voor de docent) gedetailleerde rapporten over de voortgang, minder frustraties bij leerlingen omdat iedereen op eigen tempo kan werken en betere resultaten.” Op papier klinkt het verhaal mooi, maar hoe adaptive learning in de praktijk gaat uitpakken moeten we afwachten. Alles staat of valt met de docent in de klas, die een meer coachende rol krijgt in plaats van het traditionele lesgeven (vertellen en uitleggen).
Luisteren
Het is een kleine markt in Nederland en Vlaanderen: de luisterboeken. Niet vreemd natuurlijk, want het taalgebied is klein en luisterboeken zijn relatief duur omdat de hele tekst wordt ingesproken door stemacteurs. Toch zien de panelleden Joop Heijenrath (Readspeaker), Ambra Pierrou (Storytel) en Huub van de Pol (Luisterrijk/Luisterhuis) de toekomst zonnig tegemoet. Waar Luisterrijk zich richt op de verkoop van downloadbare luisterboeken op mp3-formaat, biedt het Zweedse bedrijf Storytel ‘all you can listen’-abonnementen aan voor een tientje per maand. Readspeaker zet tekst om in spraak. Dat is beslist handig voor allerlei zakelijke toepassingen en informatieve teksten, maar een roman die ‘voorgelezen’ wordt door een computerstem? Dat biedt de luisteraar voorlopig nog niet dezelfde ervaring.
Sweek
Over dit nieuwe platform, waarbij auteurs hun teksten gratis ter beschikking stellen aan de lezer, deden we al uitgebreid verslag. Het publiek op het e-bookevent was natuurlijk geïnteresseerd in het verdienmodel achter Sweek. Het voordeel voor schrijvers en uitgevers moet gezocht worden in het vergroten van de bekendheid, volgens Sabine van der Plas. Lezers die enthousiast zijn over een auteur gaan daarna naar de winkel om een boek te kopen, zo is de verwachting. De verdiensten voor Sweek komen pas later in beeld. Een groot platform met veel gebruikers is interessant voor investeerders en adverteerders. Om die reden beperkt Sweek zich niet tot de Nederlandse markt, maar is het concept uitgerold in meer dan 75 landen. Het aantal gebruikers is nog niet hoog, maar Sweek staat nog maar aan het begin. In de maand na de Frankfurter Buchmesse verdubbelde het aantal gebruikers van 10.000 naar 20.000.
E-books
Vorig jaar schreven we al over de Spotify-achtige modellen voor het e-book. Na Bliyoo en Mofibo komt er nog een speler op deze markt: Bookmate. Ook BUKU biedt onbeperkt lezen voor een vast bedrag per maand, maar richt zich uitsluitend op de studieboekenmarkt. Voor Kobo – leverancier van e-readers en verkoper van e-books – ligt er een uitdaging in de toekomst, wanneer tablets en telefoons dezelfde leeservaring bieden als de e-readers. Dat dit gaat gebeuren staat ook voor woordvoerder Erik Rigters vast.
Spot4books
Het laatste nieuwtje van de dag kwam van Timo Boezeman van het CB, dat de locatiegebonden app Spot4books presenteerde. Met de gratis app kunnen gebruikers onbeperkt boeken lezen, maar alleen op locaties van deelnemende partners. Dat kunnen boekhandels zijn, maar ook restaurants, cafés, musea, enzovoort. Uitgevers en auteurs worden per pagina betaald uit de bijdragen die de deelnemende partners betalen (75% van de inkomsten). In een tweede fase komt er nog een functionaliteit bij: mocht de lezer enthousiast zijn over een boek, dan kan hij kijken waar het boek te koop is. De app toont dan de route naar de dichtstbijzijnde winkel die het boek op voorraad heeft. Binnenkort start een proef met de eerste uitgevers (Singel Uitgeverijen en Gottmer) en de eerste locatiepartner AKO. Of Spot4books een succes wordt? De zaal was niet onverdeeld positief over het gratis ter beschikking stellen van content zolang de verdiensten die daar uiteindelijk tegenover staan onduidelijk zijn. Alles staat of valt waarschijnlijk bij het vinden van genoeg deelnemende locatiepartners.
Door: Jan Sinot
