Taalliefhebber? Dan is dit een leuk boek voor je!

Schrijf je een boek, dan wil je dat het een goed visitekaartje is. En dus laat je de tekst voor publicatie checken door een professionele corrector. Voor deze ‘kommaneukers’ schreef Fred Baggen het boek Onder correctoren. En laat dat nou ook echt een aanrader zijn voor auteurs. Of beter: voor iedereen die lezen en taal een feest vindt.

Kommaneuker

Van Dale omschrijft de kommaneuker als ‘iemand die over kleinigheden valt’. Dat doet Fred Baggen volop in dit boek. Correctortortuur, tussen-n-leed en de voetnood, het komt allemaal aan bod in Onder correctoren. Een zelfhulpboek is het niet en pasklare antwoorden ontbreken, maar als je geregeld een glimlach op je gezicht wilt, zit je goed met dit boek.

Los of vast?

Als auteur twijfel je vast wel eens: schrijf je deze woorden aaneen of los van elkaar? Baggen laat zien hoe dit in de praktijk misgaat (het ene voorbeeld wat serieuzer dan het andere):

• We zitten in de serre. Ik zal de champagne daarin schenken.
• Kometen! riep de astronome tegen haar kinderen.
• Twintig euro vind ik veel teveel voor een boek dat volstaat met correctorsgrapjes.

Realiseer je vooral ook het verschil in betekenis tussen:

• New York is de stad waar wij heengaan.
• New York is de stad waar wij heen gaan.

Instinkers

Boeiend is het hoofdstuk ‘Instinkers’. Pas als je goed leest, zie je wat hier misgaat. Oefen even mee:

Op het afgekeurde statieportret was de koning niet zo flateus afgebeeld: eerder uitgesproken sjacherijnig. Dat dit zijn koningsschap niet bepaald ten goede kwam, wist hij zelf ook wel. 

Zie je hier iets raars aan (bij voorkeur maal vier)? Dan ben je al aardig op weg om een echte kommaneuker te worden. Ook in onderstaande zin, uit het hoofdstuk over dyslexie (of is het nou dyslectie?), valt je hopelijk wat op:

In de dagelikse praktijk las ikzelf in het verleden stomweg over fout gespelde woorden heen, zoals tijdschrijften en enigzins. 

Ergernissen

Ook aan ergernissen geen gebrek in dit serieuze, maar vooral satirische boek. Zo ergert de auteur zich aan het slordige gebruik van ‘me’ in plaats van ‘mijn’ (bijvoorbeeld in de zin ‘Me broer is jarig’). Ook uitspraken als ‘Dat wassem’ en ‘Dat gaat ’m niet worden’ krijgen weinig sympathie van Baggen. Wil je het niet aan de stok krijgen met de auteur, spreek dan vooral het woord ‘sfeer’ goed uit. Hij waarschuwt:

En waarom zegt Heel Holland dat het zo’n gezellige sweer is? Huh? Sweer? Duh. Sfeer. Niet sweer, maar sfeer. Wie sfeer na publicatie van dit boek nog uitspreekt als sweer, moet verbale strafregels krijgen. Tien keer foutloos in één adem de volgende onzin laten opzeggen, dan leren ze het wel af, ik sweer het je.

(Waarna zes regels vol sfeer- en andere sf-woorden volgen.)

Als corrector ben ik niet zo blij met het woord ‘laten’ in dit citaat, maar daar zal ik de auteur niet mee lastigvallen. Hij zou me zomaar een kommaneuker kunnen vinden…

Vandaliaanse logica

Onze taal is lang niet altijd logisch, zo blijkt als je de Dikke Van Dale grondig bekijkt. Baggen weet dat op een leuke manier onder de aandacht te brengen en geeft de lezer ondertussen nog wat wijsheid mee. In het hoofdstuk ‘O(n)logisch!’ introduceert hij het begrip ‘Vandaliaanse logica’. Waarom schrijven we wel ‘blouse’, maar geen ‘appelmouse’? Waarom schrijven we havoër met een trema, maar vwo’er met een apostrof? En waarom schrijven we ‘moe strijden’ niet aaneen, maar het voltooid deelwoord ‘moegestreden’ dan weer wel? Laten we het erop houden dat de hoofdstuktitel zijn naam eer aandoet.

Kijken, kijken, kopen

Weet je waar dit boek me aan doet denken? Aan Opperlandse taal- & letterkunde van Battus. Een geniaal boek dat je direct ‘moet’ kopen als je het op een rommelmarkt tegenkomt. Zo’n juweeltje vind ik Onder correctoren niet, maar het is wel echt een heel leuk, boeiend en vermakelijk boek voor de taalliefhebber. En nog leerzaam ook!

Nog niet overtuigd? Haast je naar de (digitale) boekwinkel, bestel het boek en kijk op pagina 72. Daar staan – heel origineel – de puntjes op de i.

Het ABC van elke zichzelf … redigerende tekstcorrector (maar ook leuk voor redacteuren, vertalers, schrijvers, uitgevers, boekvormgevers en drukkers) 

Een grappige verzameling taalweetjes, curiositeiten, voorbeelden uit de corrigeerpraktijk, verhaaltjes, een exclusief interview met een literair vertaler, gekke typografische en taalkundige experimenten, en nog veel meer.

Prijs: € 19,99.

Het boek is te koop bij Bol.com en Aldus Boek Compagnie. Wie het boek rechtstreeks bij de uitgever koopt, ontvangt een uniek gepersonaliseerd gesigneerd exemplaar.

Door: Janneke Sinot

Lees ook de blog 8 boekentips voor schrijvers, waarin we onze favoriete (meer serieuze) taalboeken op een rij zetten.

(En nu maar hopen dat de auteur van het boek geen fouten in deze blog vindt…)