Recept voor een bestseller

Wie een boek schrijft, hoopt daarmee een zo groot mogelijk publiek te bereiken. Eerder schreven we al dat je zelf een groot aandeel hebt in dat succes bij het schrijfproces.Maar er is meer om rekening mee te houden. De kans op een bestseller neemt flink toe als je op het juiste moment precies dat aanbiedt waar de hele wereld op zit te wachten. Negen succesfactoren:

1. Kwaliteit

Heeft je boek een hoog ‘zelfpruts’-gehalte? Dan heb je heel wat obstakels te overwinnen voordat een journalist er iets over gaat schrijven, zelfs als het met de inhoud wel goed zit. Besteed dan ook zorg aan de vormgeving (van cover en binnenwerk) en het taalgebruik. Een kwalitatief goed boek is een prima basis om er een succes van te maken. En al is die bestseller daarmee nog niet gegarandeerd, je hebt in ieder geval een mooi visitekaartje voor jou en je bedrijf in handen.

2. Actuele gebeurtenis

De timing van journalist Jeroen Smit had niet beter kunnen zijn toen hij in 2008 Prooi uitbracht. Het boek over de ondergang van ABN-Amro kwam op het hoogtepunt van de kredietcrisis. Soortgelijke boeken over ING en SNS-Reaal verschenen wat later en deden het lang niet zo goed. Van Prooi gingen meer dan 300.000 exemplaren over de toonbank en er verschenen een toneelversie en een verfilming.

3. Tijdstip van verschijnen

Uitgeverijen hebben stapels biografieën over bekende personen ‘op de plank’ liggen. Het wachten is tot het onderwerp met pensioen gaat of overlijdt (denk maar aan Nelson Mandela). Omdat deze boeken al zo goed als geschreven zijn, kunnen de betreffende uitgeverijen heel snel schakelen als de tijd daar is. Een boek kan dan binnen twee weken in de winkel liggen. En dat wil je ook, voor de aandacht van het publiek weer verslapt.

Grote sportevenementen (WK voetbal, Olympische Spelen, Tour de France), het koningshuis (troonsopvolging) en oorlogen (in 2014 is het honderd jaar geleden dat de Eerste Wereldoorlog begon) doen het altijd goed. Schrijf je daarover, zorg dan dat je boek net vóór de betreffende gebeurtenis uitkomt en niet net erna.

Soms is het beter je boek een paar maanden uit te stellen. Wie zijn boek tegelijk uitbrengt met de nieuwe Coachingskalender, heeft een geduchte concurrent voor de nummer-één-positie bij Managementboek.

Goed om te weten: belangrijke verkoopperioden in Nederland zijn onder andere de Boekenweek (begin maart), de Maand van het Spannende Boek (juni), de Kinderboekenweek en de periode voor sinterklaas en kerst.

4. Schrijf over (niet) eten

Gezonde voeding en afvallen, een groot deel van de bevolking is er gevoelig voor. Wie kent er niet de boeken van Montignac, Sonja Bakker, Dr. Frank en iets recenter De voedselzandloper? Ook OERsterk, het boek van Richard de Leth in de BoekenBusiness-etalage, is goed op weg met al meer dan 20.000 verkochte exemplaren op de teller.

5. Kies een populair onderwerp en schrijf er smeuïg over

De best verkopende boeken zijn meestal niet die waar een gedegen onderzoek aan voorafging. Een prikkelende titel die nieuwsgierigheid opwekt, voorbeelden uit de dagelijkse praktijk, een goed uitgewerkte metafoor en natuurlijk lekker leesbare teksten. Het zijn allemaal factoren die maken dat mensen een boek willen hebben.Wie heeft mijn kaas gepikt? is een voorbeeld van zo’n goed uitgewerkte metafoor. Is het ook een goed geschreven boek? Nee, niet echt. Maar man, man, man, wat staat dat boek al lang in de top 100 van Managementboek (waaronder een half jaar op nummer één).

6. Hoge positie op de ‘lijstjes’

Het CPNB houdt wekelijkse toplijsten voor verschillende verkopen bij (ook non-fictie), op grond van de titels die de boekhandels inkopen. Boeken die hoog staan, zijn ‘bewezen’ goed en verkopen daardoor nog beter. Voor veel ondernemers is uiteraard de toplijst van Managementboek van belang. We schreven al eerder hoe je hier op nummer één komt.

7. Uitstraling van de auteur

Sommige schrijvers hebben gewoon de x-factor, wat het voor radio- en tv-redacties aantrekkelijk maakt om ze uit te nodigen. Lijkt je dat wel wat? Leer presenteren, laat je adviseren over kleding en uiterlijk en neem een filmpje op dat bewijst dat je – in woorden en uiterlijk – een aantrekkelijke spreker bent. Stuur dit vervolgens naar de redactie van het programma waar jij aan tafel wilt. 

8. Publiciteit 

Van de kwaliteitsuitgever mag je minimaal een persbericht verwachten, maar het grootste deel van de publiciteit komt op jouw schouders terecht. Niemand kent jouw boek beter dan jijzelf. Daarom is het voor jou het makkelijkst om precies die insteek te bedenken waarmee je binnenkomt bij een tijdschrift of tv-programma.

Voor ons boek IQ te koop! leverde ons dat onder andere uitgebreide aandacht op in de Wegener dagbladen, diverse tijdschriften (waaronder Esta) en het radioprogramma Spijkers met Koppen. Helaas misten we op een haar na Pauw & Witteman. De redactie was akkoord en het voorgesprek was al geweest. Helaas wilde de minister van Onderwijs, de beoogde tegenstander, niet op televisie met onze dochter in debat.

9. Geluk

Soms moet het ook een beetje meezitten. Boeken over afvallen doen het in de regel goed, maar garantie op succes is er niet. Sommige boeken krijgen bijna geen aandacht omdat er net even iets belangrijkers gebeurt in de wereld rondom de verschijningsdatum. En twee weken later is een boek voor dagbladen en actualiteitenprogramma’s al ‘oud’. Zegt Oprah Winfrey – of de juiste BN‘er – dat iedereen jouw boek gelezen móét hebben? Regel dan onmiddellijk een nieuwe druk!

Door: Jan Sinot