Opvallen in de boekhandel

Hoe kom je in de schappen bij de boekhandel? En als je boek daar ligt, hoe kom je dan onder de aandacht bij de lezer? Kan de plaatselijke boekhandel daar iets in betekenen? We vroegen het Amin Usman, directeur-eigenaar van Libris Boekhandel Voorhoeve in Hilversum.

Wat kan de plaatselijke boekhandel betekenen voor lokale auteurs?

“Wij zijn aangesloten bij Libris, maar de lokale verbinding is voor ons belangrijk. Auteurs uit de regio dragen daaraan bij. Ons vertrekpunt is dat hun boek ook via onze winkel verkrijgbaar moet zijn. Een boekpresentatie in de boekhandel is een goede start en zowel voor de auteur als voor de winkel interessant. Als de burgemeester of een andere grote (lokale) naam ook komt, trekt dat de aandacht van de lokale media. De publiciteit die daaruit volgt, weegt mee voor het boek, de auteur én de boekhandel.”

Verkopen jullie boeken van uitgevers in eigen beheer?

“Jazeker, al valt het niet mee om als debuterende schrijver in de schappen te komen. Er is zoveel nieuw aanbod. Als wij geloven in een (publieks)titel of als er bijvoorbeeld voldoende lokale relevantie is, dan mag het boek in consignatie bij ons in de winkel liggen. Na drie maanden evalueren we of we de termijn verlengen met nog eens drie maanden of een half jaar. Ieder plekje op tafel kost geld, daar moeten de hardlopende titels liggen. Vanwege het grote aanbod nieuwe boeken kijken we steeds kritischer naar de omloopsnelheid van een boek.”

Wat raad je ondernemers met een eigen boek aan?

“Organiseer een lezing of workshop rond je boek, bij voorkeur in de boekhandel. Ten eerste is het een inspirerende omgeving, beter dan een conferentiezaal. Ten tweede geloof ik in kleinschaligheid; zo kom je tot verdieping en is er meer interactie mogelijk tussen spreker en bezoeker. Ten derde draagt het bij aan de verbinding met onze klanten. Ook voor signeersessies zetten wij onze deuren open. Ben je nog een onbekende auteur? Zorg dan zelf voor aanloop. Dat trekt ook onbekenden, want niemand gaat in een rij staan die er niet is.”

Wat doen jullie met het promotiemateriaal van een boek?

Amin Usman

“Wij krijgen enorm veel stickers, boekenleggers en displays. Dat kost veel geld, maar het meeste gebruiken we niet. Het aanbod is te groot en de presentatieruimte in een winkel beperkt. We zijn zuinig met het promotiemateriaal dat we neerzetten. Dat schept rust in de winkel. Praat eens met een boekhandelaar voordat je een display laat maken. Of ga er op zijn minst kijken. Hoeveel vrije ruimte is er? Wat werkt wel en wat niet? De meest bruikbare display is niet groter dan het boek: de stapel boeken ligt er plat in en aan de bovenkant en één zijkant steekt de display naar boven toe uit. Dat neemt geen extra ruimte in op de tafel, maar valt wel op. Extra voordeel is dat zo’n display tegen minimale kosten te produceren en te versturen is. Vergeet niet om ook de achterkant te bedrukken; klanten zien hem vaak van meerdere kanten.”

Hoe kun je dan opvallen in de boekhandel?

“Met goede vormgeving. Kijk maar eens naar de tafel met Engelse titels, dat is dramatisch: alle boeken zien er hetzelfde uit. Ieder genre heeft zijn eigen vormgeving. Kijk hoe je daarbinnen kunt opvallen. Een klant krijgt zoveel indrukken. Als je nog geen gevestigde naam hebt als auteur, wekt onderscheidende vormgeving de nieuwsgierigheid.”

Wat maakt dat de boekhandel een boek onder de aandacht brengt?

“Onze medewerkers lezen veel, hebben elk hun eigen specialisme en kennen onze klanten en hun interesses. Als zij vermoeden dat een boek interessant is voor bepaalde klanten, dan bevelen ze dat boek actief bij hen aan. Media-aandacht helpt ook. Op boeken die in De Wereld Draait Door zijn besproken, is de volgende dag meestal een run.”

Moet iedere auteur met zijn boek in een boekwinkel willen liggen

“Nee, zeker niet. Kijk kritisch welk afzetkanaal voor jou handig is. Dat hangt af van je doelgroep en het onderwerp van je boek. Schrijf je voor een select publiek? Zoek dan naar kanalen waar die doelgroep komt. Voor boeken over de regio is de lokale boekhandel bij uitstek hét verkooppunt. Heb je een grote landelijke doelgroep, richt je dan op de centrale inkoopkanalen van grote ketens als Libris Blz., Bruna en AKO. In zo’n geval is het label van een kwaliteitsuitgever een pre.”

Is de boekhandel nog wel van deze tijd?

“Boekhandels hebben een extra uitdaging ten opzichte van andere winkels, los van de recessie en de opkomst van onlinewinkels, namelijk: de digitalisering van het lezen, met lagere prijzen, lagere marges en illegaliteit. Dat vraagt om creativiteit: goed blijven kijken naar wat de klant wil. Koopt de klant liever online? Dan richten we onze webwinkel goed in. Leest de klant graag digitaal of liever op papier? Daar stemmen we ons assortiment op af. Tegenwoordig verkopen we voor 80% boeken en voor 20% andere producten die een link hebben met lezen en letters of met de boeken die we verkopen. Dat maakt dat klanten die bij ons binnenlopen altijd slagen.”

Amin Usman is sinds 1999 eigenaar van Boekhandel Voorhoeve. De boekhandel is sinds 2013 aangesloten bij Libris. Usman maakt deel uit van het bestuur van Libris Blz. Zo ziet hij breder wat leeft in de branche. Tot 2013 was Usman vijf jaar lang bestuurslid van de Koninklijke Boekverkopersbond (de brancheorganisatie voor boekhandels). Daarnaast was hij vijf jaar lang commercieel directeur van inkooporganisatie RDC | BoekenPartners.

Door: Brenda van Dijk