Je wilt een boek schrijven en bruist van de ideeën! Je weet minstens tien onderwerpen. Er valt zo veel te vertellen en te delen! Maar pas op: ga niet als een stuiterbal te werk, waardoor je alle kanten opvliegt. Houd voor ogen wat je wilt met je boek. Hoe vind je focus en – belangrijker nog – hoe houd je die vast tijdens het schrijven?
Maak een keuze en bepaal je richting
Focus begint met het maken van keuzes. Hoe doe je dat als je zo veel leuke ideeën hebt? Een mindmap kan je daarbij helpen en onverwachte inzichten opleveren. Een andere optie: alle onderwerpen (en zijpaadjes) die je maar kunt bedenken op post-its schrijven. Die plak je vervolgens op een groot vel papier. Wat hoort bij elkaar? Wat is belangrijk voor welk type lezer? Wat past er helemaal niet bij? Waarover wil je het liefst schrijven? En voor wie?Benader het vanuit verschillende uitgangspunten: vanuit een potentiële klant, een collega of een concurrent. Maak eventueel foto’s van het vel tijdens het proces. Dan kun je blijven schuiven en plakken, en later de resultaten nog eens vergelijken. Bedenk in dit stadium ook wat je wilt bereiken met je boek en laat dat meewegen in je keuze.
Je boek in grote lijnen
Heb je een keuze in onderwerp en doelgroep gemaakt? Maak dan, op basis van de mindmap of het vel met post-its, een grove indeling voor je boek. Wat moet er in ieder geval aan bod komen? Wat is een logische volgorde? Wat zijn de hoofdonderwerpen? Wat zijn de deelonderwerpen?
Structuur is essentieel
Een heldere structuur is niet alleen aangenaam voor je lezer, maar geeft jou ook veel houvast bij het schrijven. Kies je voor een thematische opbouw of voor een serie interviews, blogs of artikelen? Welke vaste (structuur)elementen gebruik je per hoofdstuk? Denk daarbij ook aan intro’s, afbeeldingen, kaderteksten en quotes.
Je boek in steekwoorden
Op basis van je structuur en grote lijn, werk je vervolgens een gedetailleerde inhoudsopgave uit. Noteer hoofdstukthema’s, subthema’s, structuurelementen en steekwoorden per onderdeel. Hiermee leg je in feite de complete inhoud van je boek al vast. Ieder steekwoord kan de basis zijn voor een zin of een alinea. Hoe meer houvast je bij het schrijven nodig denkt te hebben, hoe verder je hierin kunt gaan. Bedenk wel dat je tijdens het schrijven ook tot nieuwe inzichten kunt komen. Dus gun jezelf de mogelijkheid je inhoudsopgave gaandeweg te herzien.
De uitwerking
Je boek staat nu in de grondverf, het moet alleen nog geschreven worden. Vind je het toch nog lastig om tijdens het schrijven focus te houden? Verdwaal je snel in je eigen zinnen en alinea’s? Werk je het liefst aan vier hoofdstukken tegelijk? Richt dan je schrijfomgeving slim in. We schreven daarover al de blog: Handige apps voor boekenschrijvers.
De nabewerking
Heb je een eerste versie op papier? Zoek kritische meelezers die je helpen om je teksten nóg scherper te krijgen. Maar blijf ook zelf kritisch en kijk waar je te veel uitweidt. Herschrijf teksten die niet lekker lopen en sla ook onze schrijftips er nog eens op na.
Door: Suzanna van der Laan
