Hoe vind je een goede vertaler voor je boek?

Als ondernemer hoef je je niet tot de landsgrenzen te beperken. Voor je boek ligt dat anders, dat beperkt zich tot de taalgrens. Wil je je relaties en netwerk buiten Nederland met jouw gedachtegoed laten kennismaken, dan is een vertaling nodig. Maar hoe vind je een goede vertaler? We vroegen het aan Isabelle Jansen van vertaalbureau  Multichapter, dat gespecialiseerd is in het vertalen van boeken. In deze gastblog lees je haar tips.

Native vertaler

“Op de eerste plaats is het belangrijk te kiezen voor een native vertaler of een vertaalbureau dat met native vertalers werkt. Dit zijn vertalers die uitsluitend naar hun moedertaal (hun native language) vertalen. Het is hun eerste taal, die ze het best beheersen.

Native vertalers kunnen beter dan anderen de tone of voice overbrengen in de doeltaal. Ze kennen de termen en uitdrukkingen die in hun taal gangbaar zijn. Zo wordt het boek niet alleen vertaald, maar wordt ook de cultuur van het land overgebracht in de vertaling.

Er zijn ook vertalers die teksten vertalen naar een taal die ze gestudeerd hebben. Ze kunnen misschien technisch een tekst goed overbrengen, maar missen de finesses die een native vertaler kan inbrengen.”

Ervaring telt

“Als een vertaler jarenlang ervaring heeft in het vertalen van allerlei soorten documenten, dan maakt hem dat nog geen goede boekvertaler. Een boek vertalen is een vak apart. Het is niet zomaar woorden omzetten naar een andere taal, het is ook belangrijk om de emotie te vertalen en de doelgroep aan te spreken. Het gevoel dat een boek oproept in de brontaal, moet het ook oproepen in de doeltaal. Kies daarom een vertaler die niet alleen native speaker is, maar ook ervaring heeft met het vertalen van boeken, het liefst in jouw genre.

Overigens is er een verschil in literaire en algemene boekvertalers. Niet alle boekvertalers kunnen ook literair werk vertalen. Een literair vertaler vertaalt meestal fictie, zoals romans en poëzie, terwijl een boekvertaler ook non-fictie vertaalt. Er is zelfs een aparte studie voor literair vertalen. Voor (zakelijke) non-fictie is die vaardigheid niet per se nodig.”

Betrouwbaarheid

“Je hebt een partij gevonden met native vertalers en de nodige ervaring, maar je wilt zeker weten dat deze te vertrouwen is.

Daarvoor bestaat de VViN, die maakt zich sterk voor verdergaande professionalisering van de Nederlandse vertaalsector. De vertalingen van vertaalbureaus en vertalers die aangesloten zijn bij de VViN voldoen aan hoge kwaliteitseisen. Daarnaast worden leverings- en prijsafspraken duidelijk gecommuniceerd en nagekomen.

Om kwaliteit te waarborgen werken sommige vertaalbureaus en vertalers met een certificering. Er zijn verschillende certificeringen voor vertaaldiensten: ISO-9001, ISO-17100 en ISO-18587. Als een vertaler of een vertaalbureau gecertificeerd is, mag je erop vertrouwen dat de kwaliteit van de vertaling goed is.

Belangrijk is ook je ervan te verzekeren dat er geheimhouding geldt voor de ingestuurde documenten en de vertalingen hiervan. Vaak wordt dit op de website vermeld, maar controleer dit ook in de algemene voorwaarden.

Tot slot is het goed om te kijken naar referenties van andere klanten. Bureaus en vertalers met tevreden klanten leveren goede diensten. Kijk bij de referenties meteen even of er een boekvertaling tussen staat in jouw genre, dan kun je het onderdeel ‘ervaring’ ook afvinken.”

Werkwijze bij een boekvertaling

“Tot zover mijn tips voor het kiezen van een goede vertaler. Hoe gaat het daarna verder? Om je een idee te geven, beschrijf ik hier in grote lijnen de werkwijze van Multichapter, een vertaalbureau gespecialiseerd in het vertalen van boeken.

De eerste stap omvat de aanvraag, het voorstel en de proefvertaling. Zodra de aanvraag ontvangen is, stellen we een prijsindicatie op. Ga je akkoord met deze offerte, dan starten we met de proefvertaling.

De tweede stap omvat jouw feedback op de proefvertaling. Wil je veranderingen doorvoeren, dan heb je daar de mogelijkheid toe.

De derde stap is het werkelijke vertalen en opleveren van het boek. Als de vertaler een vraag of een opmerking heeft tijdens het vertalen, wordt deze gecommuniceerd naar jou. Als de ene vertaler het volledige boek heeft vertaald, kijkt een andere vertaler het na. Op deze manier krijgt jouw boekvertaling een dubbele controle. Na akkoord van het vertaalteam wordt het boek op de gewenste manier (bijvoorbeeld in Word of InDesign) aangeleverd.”

 __________

Als je bovenstaande punten volgt, vind jij de passende vertaler voor je boek. Succes!

Door: Suzanna van der Laan