Het gevaar van gratis uitgeven
Schrijf je je eerste boek, dan is de wereld van het uitgeven je misschien nog totaal onbekend. Dan is het heel makkelijk om voor een van de gratis aanbieders te kiezen. Want: geen financieel risico, ze nemen je werk uit handen en – zo beloven de websites – je mag alles zelf beslissen. Toch is het zelden de beste keuze voor ondernemers die een boek schrijven. Vijf overwegingen om als schrijvende ondernemer niet voor gratis te kiezen.
Waar geef jij jouw boek uit?
Wij onderscheiden – om de uitgeverijwereld inzichtelijk te maken – vier manieren van uitgeven:
- de traditionele uitgeverij,
- de dienstverlenende uitgeverij,
- de internetuitgevers en de selfpublishing-platformen
- en het uitgeven in eigen beheer.
De meest diffuse groep is die van de internetuitgevers en selfpublishing-platformen. Het is de groep die aanbiedt je boek gratis uit te geven, zonder drempels of strenge selectie. Iedereen is er welkom.
Hoe kan zoiets uit? Wat is het verdienmodel van deze groep uitgevers? Het begint ermee dat ze weinig kosten maken bij het drukklaar maken van je manuscript (dit gebeurt vaak deels geautomatiseerd). Ze verdienen vooral bij het drukken (of eigenlijk: printen) van het boek. Niets mis mee, zolang je maar weet dat het zo werkt. Toch blijkt dit voor schrijvende ondernemers zelden de beste keuze. Waarom?
1. Je bent zelf verantwoordelijk voor de kwaliteit
Alle schrijvers (ook de meer ervaren) hebben een goede redacteur nodig, die de teksten inhoudelijk en stilistisch verbetert. Zelf ben je als schrijver blind voor je fouten. Juist wanneer je boek bedoeld is om je bedrijf te versterken of jezelf als expert te profileren, kun je je geen slecht geschreven boek vol fouten permitteren. Het straalt af op je bedrijf. Hetzelfde geldt voor een saaie, nietszeggende cover, een weinig aansprekende titel of een onduidelijke flaptekst. Daar heb je professionele hulp bij nodig.
In die zin verschilt deze manier van uitgeven weinig met het volledig in eigen beheer uitgeven, waarbij je sowieso alles zelf regelt. Het kan gunstiger zijn dan ook zelf de drukker te regelen (zie ook punt 3 en 5).
2. Gratis uitgeefdiensten hebben een slechte naam
Natuurlijk verschijnen er ook goede boeken via de internetuitgevers en selfpublishing-platformen. Maar ze hebben in de afgelopen jaren zo veel minderwaardige boeken voortgebracht, dat ze een slechte naam hebben opgebouwd. Dat kan tegen je werken wanneer je bijvoorbeeld de pers wilt benaderen met je boek. Journalisten, maar ook boekhandels, hebben dan een vooroordeel over boeken van deze groep uitgevers.
3. Je keuze is beperkt qua uitvoering
Selfpublishing-platformen en internetuitgevers maken gebruik van printing on demand: je boek wordt pas geproduceerd na een bestelling. Vaak via eigen print- en bindmachines. Dat kan nog goed uit voor een standaardpaperback met alleen tekst binnenin. Maar als je graag een hardcover boek wilt met kleurenpagina’s binnenin, dan loopt de teller heel snel op. Deze variaties zijn (ook gezien de meegerekende marge van de uitgever) veel te duur om het boek nog betaalbaar op de markt te brengen. En ruimte voor een boekhandelskorting is er dan helemaal niet meer.
4. Je bereik is beperkt
Wanneer je met je boek een grote groep mensen wilt bereiken, dan helpt het als je boek via elk mogelijk verkooppunt verkrijgbaar is, online en offline. Selfpublishing-platformen en internetuitgevers hebben naast een eigen webwinkel zelden meer (gratis) verkooppunten.
Tegen betaling kun je je boek meestal wel aanmelden bij het CB, zodat het ook in alle grote online boekhandels te krijgen is. Vaak kan dat alleen uit als je via CB ook flink verkoop genereert. Als het al uit kan, want door de relatief hoge printkosten van je boek is er weinig ruimte voor deze extra kosten.
5. Je bent duurder uit met je boek
Wanneer je je boek wilt inzetten bij lezingen, workshops of ter promotie van je bedrijf, koop je die boeken van jouw uitgever. Juist omdat bij de selfpublishing-platformen die inkoopprijs relatief hoog is, zeker wanneer je flinke aantallen bestelt, betaal je indirect alsnog voor het uitgeven van je boek. Gratis is daarom een relatief begrip.
Misschien gaan deze argumenten niet op voor jou en lijkt het je nog steeds een ideale oplossing om je boek te publiceren. Prima natuurlijk, zolang je maar weet waarvoor je kiest. Deze uitgevers vormen een uitkomst voor een grote groep schrijvers. Maar daarbij wel een tip: lees kritisch het auteurscontract voor je het tekent en laat het zo mogelijk controleren door een specialist. Draag nooit zomaar je auteursrechten over en kijk goed naar de contractduur.
Door: Suzanna van der Laan