Wie een boek schrijft, zal vroeg of laat ook moeten nadenken over de publicatievorm. Naast een papieren versie kun je niet meer om het e-book heen. Veel schrijvers lopen dan tegen vragen aan zoals: Hoe zit het met de beveiliging? Hoe werkt het met de formaten? En welke regels gelden er voor het e-book? We beantwoorden 5 veelgestelde vragen over het e-book.
1. Moet het e-book tegelijkertijd verschijnen met de gedrukte versie?
Niets moet natuurlijk, zoiets blijft je eigen keus of die van je uitgever. Maar bedenk wel dat, wanneer je eerst alleen het papieren boek op de markt brengt, en pas (veel) later de e-versie, je daarmee een deel van je lezerspubliek voor het hoofd kunt stoten. Er zijn steeds meer lezers die bewust ervoor kiezen alleen nog e-books te kopen. Het is maar de vraag of die het geduld opbrengen om zo lang te wachten… Vice versa geldt uiteraard hetzelfde.
2. Zijn er regels voor de prijsstelling van het e-book ten opzichte van het papieren boek?
Nee, in principe niet. De prijs mag je helemaal zelf bepalen, of jouw uitgever doet dat voor je. Wel gelden er ‘regels’ voor een psychologisch prijsniveau. Omdat een e-book geen kosten kent voor onder meer drukken, fysieke distributie en opslag is het aan de consument bijna niet te verkopen tegen dezelfde prijs als het papieren boek. Lezers verwachten een (flink) lagere prijs. Uitgevers kiezen er meestal voor om de e-bookprijs te koppelen aan de prijs van het fysieke boek met een vast percentage, bijvoorbeeld 60%. In de praktijk blijken consumenten dit vaak als (te) duur te ervaren, zeker als daardoor het e-book boven de € 15 komt. Prijzen tussen € 5 en € 10 zijn het meest acceptabel.
3. Hoe zit het met de beveiliging?
Over de beveiliging van e-books is altijd veel te doen geweest. Een digitaal bestand is natuurlijk veel makkelijker ongevraagd te vermenigvuldigen en te verspreiden dan een papieren boek. De traditionele kopieerbeveiliging, het zogenaamde Digital Rights management (DRM), bleek verre van waterdicht en zorgde vooral voor veel ongemak bij de goedwillende consumenten.In 2013 leken uitgevers massaal over te stappen naar de zogenoemde ‘social DRM’, een soort watermerkbeveiliging waarbij de gegevens van de koper als een onderwatercode in het e-book zijn verstopt. Wie dan zijn e-book op torrent-sites (sites waar illegaal bestanden worden aangeboden) aanbiedt, is eenvoudig te achterhalen.
Ook zijn er uitgevers die er bewust voor kiezen hun e-books niet te beveiligen. Wie kwaad wil, kan altijd wel een manier vinden de beveiliging te kraken, menen zij. Die beveiliging werpt alleen maar drempels op voor betalende consumenten. Bovendien is het maar de vraag in hoeverre die piraterij de verkoop van het e-book kannibaliseert, want hoeveel van die ‘illegale downloaders’ zouden het boek ook daadwerkelijk hebben gekocht? Je kunt het bovendien als gratis reclame beschouwen!
4. Wat zijn de voordelen van een e-book voor een schrijver?
Juist voor non-fictieschrijvers biedt het e-book veel kansen. Het is nu heel eenvoudig om veel actieve links in je boek te gebruiken en zo naar je website of je blog te verwijzen voor meer informatie. Ook kun je geluids- en beeldbestanden invoegen. Dus nog meer mogelijkheden om je expertpositie te verstevigen met zo’n verrijkt e-book.
Daarnaast biedt het e-book je veel meer promotiemogelijkheden. Omdat de productiekosten per exemplaar € 0 zijn, kun je veel ruimhartiger eens wat exemplaren weggeven als prijs, verloten of als leesexemplaar uitdelen in ruil voor een lezersrecensie.
Ook kun je een deel van je boek bijvoorbeeld gratis verspreiden, uiteraard met link naar de bestelpagina voor het complete boek.* Het is een ideaal cadeau voor bijvoorbeeld je nieuwsbrieflezers of je klanten.
Bovendien geldt de Wet op de vaste boekenprijs niet voor e-books! Je mag onbeperkt korting geven op je e-book, dus kun je leuke acties bedenken bij je e-book om de verkoop te stimuleren.
5. Moet ik mijn e-book in verschillende formaten aanbieden?
In de beginjaren van het e-book bestonden er veel verschillende bestandsformaten, zo ongeveer elk type reader had een eigen formaat. Nu is dat grotendeels gelijkgetrokken. In Europa is de ePub het algemene e-bookformaat. In de VS, waar Amazon het digitaal lezen groot maakte dankzij hun goedkope e-reader Kindle, geldt een ander formaat. Daarnaast kunnen e-books ook worden aangeboden als (interactieve) pdf.
Toch is het niet nodig je e-book in al die formaten aan te bieden want er bestaan gratis programma’s waarmee je een e-book met één druk op de knop omzet. Voor de Nederlandse en Vlaamse markt kun je daarom volstaan met een ePub. Richt je je met je boek ook op een Engelstalig publiek, dan is een Kindle-formaat (mobi of asw) een goede tweede optie.
Wanneer je je e-book als gratis promotie-exemplaar wilt gebruiken, dan is een pdf een betere keuze. Lezers hebben daarvoor namelijk geen e-reader of speciale readersoftware op hun pc nodig. Enige nadeel: een pdf heeft een vaste pagina-opmaak. Op kleine beeldschermen is je e-book daarom minder goed leesbaar, omdat de tekst dan te klein is.
Door: Suzanna van der Laan
